Bố mẹ muốn hiểu con mình hơn, bố mẹ muốn con có thể chia sẻ cho bố mẹ những khó khăn mà con gặp phải? Cách duy nhất là bố mẹ hãy dạy trẻ cách nói lên suy nghĩ của mình.
Có rất nhiều bạn nhỏ chọn cách im lặng khi gặp một vấn đề, cũng có thể không dám nói cho bố mẹ biết để tìm hướng giải quyết hợp lý nên bố mẹ sẽ không hiểu được con mình có đang chịu những tổn thương về tinh thần hay thể chất gì không? Do vậy, bố mẹ sẽ không thể biết được con mình đang thực sự gặp phải vấn đề gì và thiếu hụt những kĩ năng sống trẻ em gì. Nếu bố mẹ muốn biết những suy nghĩ của con khi gặp những vấn đề xảy ra với con mà không phải thúc ép con nói thì hãy dạy con cách chủ động tự nói lên suy nghĩ của mình cho bố mẹ được biết.
Dạy trẻ trẻ cách nói lên suy nghĩ của mình
Các bậc cha mẹ nên rèn cho con khả năng diễn đạt những mong muốn của bản thân: Muốn con trẻ nói lên được những suy nghĩ của bản thân, người lớn hãy để trẻ cảm thấy “thích” được tâm sự và phải thoải mái về tâm lý. Bố mẹ nên lắng nghe con với thái độ chăm chú và biểu thị đồng tình, có thể chỉ là những cái gật đầu, những lời nói đệm: “Thế à”, “Ừ, con nói tiếp đi”… bằng những cử chỉ rất nhỏ này sẽ giúp con cảm thấy tự tin hơn và tin tưởng là bố mẹ đang rất lắng nghe và quan tâm đến vấn đề của mình.
Cha mẹ cũng cần lưu tâm đến đặc điểm về tâm lý lứa tuổi của trẻ. Trẻ em cùng độ tuổi, thường thì khả năng diễn đạt ở bé gái tốt hơn ở bé trai. Để cải thiện tình hình này, điểm mấu chốt là bố mẹ phải giúp con tạo dựng sự tự tin. Khi con muốn nói, hãy khuyến khích con và kiên trì lắng nghe.
Cha mẹ đừng cắt ngang lời trẻ, đừng vì sốt ruột với sự ấp úng, dài dòng trong diễn đạt của con mà vội nói thay, nói át đi. Bố mẹ nên để cho con được trình bày hết suy nghĩ, sau đó bằng cách nhắc lại một cách tế nhị, hãy uốn nắn những chỗ diễn đạt sai của con. Chẳng hạn: “Việc con muốn nói, bố (mẹ) đã hiểu rồi. Ý của con là… Con định nói là…”. Với cách thức này, trẻ dần dần tiếp thu và ghi nhớ được những cách diễn đạt đúng, trong trường hợp này phải dùng từ này, trong trường hợp kia nên nói thế kia… Ngay cả trường hợp con bạn trình bày một quan điểm lệch lạc, một ý kiến sai thì ngoài uốn nắn về tư tưởng, cha mẹ cũng không nên bỏ qua việc sửa chữa những lỗi diễn đạt của con. Đấy là cách rèn luyện kỹ năng tư duy, diễn đạt – một trong các kĩ năng sống trẻ em quan trọng, vô cùng hiệu quả.
Các bậc cha mẹ hãy luôn cổ vũ trẻ mạnh dạn đưa ra ý kiến của bản thân một cách phù hợp trong các cuộc tranh luận: Việc phản bác ý kiến của người khác trong tranh luận cũng là yêu cầu khá phức tạp. Đối với con trẻ, điều này càng khó khăn vì nó có quan hệ tới khả năng sáng tạo và kỹ năng tư duy phản biện – một trong các kỹ năng sống trẻ em thế kỷ 21 cần phải rèn luyện. Có thể nói, mọi sự sáng tạo đều bắt đầu từ khả năng suy nghĩ độc lập và “chịu khó” phản bác ý kiến của người khác. Vì vậy, nếu trẻ muốn trình bày những ý kiến riêng của bản thân, bất luận thế nào, cha mẹ hãy tôn trọng và khuyến khích trẻ.
Cha mẹ không nên áp đặt rằng, khi trẻ không thích chơi những đồ chơi bố mẹ mua cho thì là “lắm chuyện”, khi không nhất nhất làm theo điều bố mẹ dặn thường thì là “cứng đầu, cứng cổ”… Việc bố mẹ không thừa nhận con cái cần có ý kiến riêng nghĩa là đã xâm phạm sự phát triển tự nhiên của con trẻ. Hậu quả của điều này là cha mẹ có thể biến con mình thành kiểu “gió thổi chiều nào xoay chiều đó”. Vì vậy, cho dù ý kiến của trẻ còn sai lệch thì bố mẹ vẫn nên động viên trẻ phát biểu, động viên trẻ tự chủ suy nghĩ. Bố mẹ chỉ làm nhiệm vụ điều chỉnh, sửa chữa những suy nghĩ sai của con, nhất quyết đừng “suy nghĩ hộ” con. Hãy để trẻ độc lập suy nghĩ và tự do phát biểu ý kiến của bản thân – đó là con đường đúng đắn để bồi dưỡng khả năng sáng tạo và kĩ năng sống trẻ em bảo vệ quan điểm cá nhân của trẻ.