Nguyên tắc 1: “Không khen vào sản phẩm mà khen vào quá trình”. Vd: Con tự xúc ăn, không nên khen “con giỏi quá”
Mà thay vào đó nên nói “Con hôm nay có cố gắng đấy, mẹ thấy con xúc gọn và ít đổ hơn những lần trước”
Ví dụ tiếp: Hôm nay con được điểm 10, không nên khen “con mẹ giỏi quá”.
Mà thay vào đó, nên nói với con: “Con đã rất nỗ lực, lúc con làm bài mẹ thấy con toát hết cả mồ hôi, viết mỏi nhừ cả tay phải không con…”
Việc khen quá trình sẽ giúp trẻ hiểu rằng những nỗ lực của con khi thực hiện việc gì đó mới khiến mọi người để tâm quan sát và đánh giá nhiều nhất, trẻ sẽ chú trọng và tiếp tục cố gắng hơn nhiều để được người lớn công nhận, khen ngợi.
Nguyên tắc 2: “Không so sánh với con của nhà người khác”
Ví dụ: Không nên khen con, “con ăn nhanh hơn bạn A đó”, hoặc “con học kém hơn bạn B đó”
Trẻ con có một kẻ thù vô hình nhưng đáng sợ là “con nhà người ta”. Việc bố mẹ hay so sánh với những đứa trẻ khác vừa khiến trẻ có thể tự ti, hoặc kiêu ngạo, hạn chế dùng những từ chê bai, đặc biệt không chê con trước đám đông, có gì về đóng cửa tự thì thầm bảo nhau.
Nguyên tắc 3: “Không nhấn mạnh vào phẩm chất của con, mà nên nhấn mạnh vào trạng tháng của mình”
Ví dụ: Không nên khen “con thông minh quá” (đó là phẩm chất của con).
Mà nên khen: “con làm được cái này mẹ rất vui và hạnh phúc, mẹ tự hào vì có con” (đó là trạng thái cảm xúc của mẹ)
Không phải đứa trẻ nào cũng giỏi, thông minh, nên nếu được khen nhiều những phẩm chất này, khi ra đời, nếu trẻ làm điều gì không được, không thành công, trẻ có thể thấy những lời khen trái với thực tế và thất vọng về mình, và nghĩ mẹ nói dối mình, mẹ gạt mình.
Nguyên tắc 4: ‘Chú ý khen cả những thứ nhỏ nhặt nhất, những thứ con không để ý”
Ví dụ: Mọi hôm đến bữa cơm con cứ ngồi chơi, nhưng tự dưng hôm nay con bê giúp mẹ cái xoong, cái bát, thì bố mẹ nên lập tức khen ngay hành động này của trẻ.
Trẻ con thường cực kỳ sung sướng về điều này, việc khen con cả những thứ con vô tình làm như thế sẽ giúp trẻ hiểu rằng hóa ra mọi công việc mình làm đều có mẹ quan sát và để tâm. Từ đó, trẻ sẽ cố gắng thực hiện những điều này tốt hơn.
Nguyên tắc 5: “Truyền đạt lại lời khen của người khác đến trẻ”
Nên tích cực truyền đạt lại lời của người khác khen con. Đôi khi có thể là mượn lời người khác.
Ví dụ: Thay vì khen con: “Con rất lễ phép với người lớn”.
Mẹ có thể mượn lời của bố, hoặc người hàng xóm,…: “Hôm nay đi qua nhà bác hàng xóm, bác ấy bảo mẹ, con rất lễ phép, lịch sự, biết chào hỏi người lớn đấy”.
Điều này làm lời khen có vẻ khách quan hơn. Con sẽ vui vẻ và những ngày sau đó luôn chào hỏi khi gặp mọi người.
Người viết: Nguyễn Thụy Quỳnh Anh
Tài liệu tham khảo
1. Nguyên tắc bàn tay trong việc khen con, Famedu.vn
Comments powered by CComment